De leiderschapsfout die bijna elke schoolleider maakt (en hoe jij dat doorbreekt)

vervolg van het blog

Aan het eind van de dag kijk je naar je to-dolijst — en zie je vooral wat er níet is gebeurd.
Je bent uitgeput, maar niet voldaan. Druk, maar niet effectief.

Dat is geen gebrek aan inzet of talent.
Het is de meest gemaakte leiderschapsfout in het onderwijs:

Je probeert te veel zelf te doen.

De sluipende valkuil van ‘alles willen dragen’

Schoolleiders zijn loyaal, zorgzaam en betrokken. En precies dat maakt ze kwetsbaar.
Want als er iets misgaat, stap je erin. Als iemand hulp nodig heeft, bied je die aan.
Als een taak blijft liggen, neem jij hem over.

Wat begint als betrokkenheid, verandert ongemerkt in een patroon:
Je trekt steeds meer naar je toe — uit verantwoordelijkheid, maar ten koste van overzicht.

Je werkt ín het systeem, maar niet meer áán het systeem.
Je raakt verstrikt in operationele drukte, terwijl strategische taken blijven liggen.

En hoe meer je doet, hoe meer er naar je toe komt. Want iedereen weet: jij lost het wel op.

“Hoe meer je regelt, hoe minder ruimte er overblijft voor leiderschap.”

Waarom we in deze valkuil stappen

Deze fout komt niet voort uit gemakzucht, maar uit zorg. Je wilt dat het goed gaat met je team, met de leerlingen, met de school.

En ergens zit daar die overtuiging:
“Als ik het niet doe, gebeurt het niet goed.”
Of: “Mijn team heeft me nodig.”

Maar hier schuilt een paradox:
Door alles vast te houden, ontneem je je team de kans om te groeien.
Door overal in te stappen, verzwak je je eigen leiderschap.
En door altijd beschikbaar te zijn, raak je onzichtbaar als strateeg.

Leiderschap gaat niet over meer doen. Het gaat over bewuster sturen.

Wat leiderschap écht vraagt

Een goed leider sleurt niet, hij stuurt. Niet door harder te werken, maar door helderder te kiezen.

Duurzaam leiderschap betekent dat je onderscheid maakt tussen wat van jou is — en wat niet. Het betekent dat je durft te vertrouwen op je team, en ruimte maakt om koers te bepalen.

Een schoolleider vertelde me ooit:

“Ik dacht dat ik mijn team hielp door alles te regelen.
Maar pas toen ik dingen losliet, begon mijn team te groeien.”

Een kapitein staat niet voortdurend in de machinekamer.
Hij vertrouwt op zijn bemanning, bewaakt de koers en stuurt bij waar nodig.

Dat is leiderschap.

De mini-oefening – Loslaten in de praktijk

Neem even tien minuten tijd — vandaag nog.
Pak pen en papier en maak drie korte lijstjes:

• Wat ik deze week zelf móet doen.
  (Wat echt bij mijn rol als schoolleider hoort.)

• Wat ik zou kúnnen delegeren.
  (Taken waar anderen in kunnen groeien.)

• Wat ik mag laten vallen.
  (Zaken die wel energie kosten, maar niets bijdragen aan de koers.)

Kijk dan eerlijk naar je lijst.

Wat zegt dit over de manier waarop jij nu leidinggeeft?
En wat zou er veranderen als jij één taak uit lijst 2 deze week écht overdraagt?

Kleine stap, groot effect.

Hoe je het patroon doorbreekt: De FOCUS-Formule™

De oplossing zit niet in nóg meer discipline, maar in een systeem dat jou ondersteunt. Een structuur die jouw aandacht beschermt en je helpt kiezen waar die hoort te zijn.

Daarom ontwikkelde ik De FOCUS-Formule™ — een praktische methode die al vele schoolleiders hielp om rust, richting en regie te hervinden.

• F – Filteren: Durf bewust te kiezen wat wél en níet bij jouw rol hoort.

• O – Ordenen: Breng structuur aan in je week, zodat je tijd krijgt voor wat belangrijk is.

• C – Concretiseren: Vertaal plannen naar haalbare, zichtbare acties.

• U – Uitvoeren: Werk met focusmomenten in plaats van reactieve dagen.

• S – Sturen: Reflecteer, evalueer en stuur bij zonder jezelf te verliezen in chaos.

Het is geen trucje, geen managementtool — het is een manier van werken die jouw leiderschap beschermt tegen de constante druk van de dag.

De transformatie: van redder naar regisseur

Wanneer schoolleiders dit systeem omarmen, verandert er iets wezenlijks.

Ze werken niet minder hard, maar anders. Hun team neemt meer eigenaarschap.
Ze krijgen overzicht, rust en helderheid.
En aan het eind van de dag hebben ze energie over — voor hun gezin, hun hobby’s, hun leven buiten school.

“Echt leiderschap gaat niet over alles kunnen, maar over weten wanneer je loslaat.”

Als je stopt met sleuren en start met sturen, wordt je werk weer licht — en betekenisvol.

De uitnodiging

Sta vandaag even stil bij de vraag: Waar houd jij je nog vast aan — uit gewoonte, niet uit noodzaak?

En wat zou er gebeuren als jij vanaf morgen één ding niet meer zelf doet?
Misschien is dat precies de stap die jouw leiderschap weer lucht geeft.

Wil jij dat niet alleen vandaag ervaren, maar structureel vasthouden?
Dan is De FOCUS-Formule in de praktijk jouw volgende stap.
Een praktische online training waarmee je leert werken vanuit focus, rust en regie —
zodat jij niet langer overleeft in de waan van de dag, maar koersvast leidinggeeft aan jezelf én je school.

👉 Ontdek De FOCUS-Formule in de praktijk

Jouw dag, jouw koers, jouw leiderschap.