Leiderschap vraagt om kiezen: zo pak je de regie terug op je tijd, energie en koers

vervolg van het blog

Herkenbaar? Dit is de realiteit voor veel schoolleiders. Niet omdat ze niet weten wat hun prioriteiten zijn, maar omdat ze nauwelijks toekomen aan het bewaken ervan.

Het gevolg? Je bent druk bezig, maar niet met dat wat écht belangrijk is. Je leiderschap vervaagt in de waan van de dag.

De vraag die dan op tafel ligt: hoe houd je koers in een wereld die voortdurend aan je trekt?

De Waan van de Dag – en de prijs die je betaalt

Het onderwijs is een dynamische omgeving. Leerlingen, ouders, teamleden, bestuur, inspectie – allemaal hebben ze verwachtingen. En bijna altijd met urgentie.

De reflex van veel schoolleiders is om loyaal te zijn: overal ja op zeggen, alles proberen op te lossen. Maar elke keer dat je ja zegt tegen iets dat niet jouw taak is, zeg je onbewust nee tegen datgene wat jouw leiderschap sterker maakt.

De prijs daarvan is hoog:

• Je team voelt te weinig richting en samenhang

• Strategische plannen blijven steken in papier

• Jijzelf raakt vermoeid en gefrustreerd

• Je gezin krijgt een uitgebluste versie van jou

Druk zijn is niet hetzelfde als leiden. Druk zijn zonder kiezen is overleven.

De denkfout: alles is belangrijk

Veel schoolleiders trappen in dezelfde valkuil: geloven dat alles even belangrijk is.

Maar zodra alles belangrijk wordt, is niets meer prioriteit. En leiderschap zonder prioriteiten is stuurloos.

Het gevolg? Besluiteloosheid. Je schuift keuzes vooruit, je verzamelt eindeloos input, je hoopt dat de omstandigheden vanzelf veranderen. Ondertussen blijft je team wachten, wordt er niet gebouwd en groeit de frustratie.

Besluiteloosheid lijkt soms zorgvuldig, maar in werkelijkheid ondermijnt het je leiderschap. Want als jij niet kiest, kiest de waan van de dag voor jou.

Wat is échte focus?

Focus is meer dan concentratie. Het is weten wat belangrijk is en daarnaar handelen – óók wanneer alles en iedereen iets van je vraagt.

Dat vraagt lef:

• Het lef om te kiezen voor wat telt

• Het lef om nee te zeggen tegen wat niet jouw taak is

• Het lef om te handelen vanuit koers, niet vanuit angst voor fouten
  
  

Echte focus is zelfleiderschap. En hoe meer ruis en druk er om je heen is, hoe belangrijker die vaardigheid wordt.

De FOCUS-formule™ – een praktisch kompas

In mijn werk met flink wat schoolleiders heb ik gezien dat de vraag altijd terugkomt: Hoe behoud ik rust, overzicht en richting in een baan waarin alles belangrijk lijkt?

Daaruit ontstond de FOCUS-formule™: vijf praktische stappen om de regie terug te pakken.

F – Filteren
Alles doen is een recept voor frustratie. Filter wat écht bij jouw rol hoort en wat niet. Zeg bewust nee, zodat je volmondig ja kunt zeggen tegen wat telt.

O – Ordenen
Zonder structuur geen ruimte. Orden je week met blokken voor belangrijk werk en creëer ritme in plaats van chaos.

C – Concretiseren
Visie zonder actie blijft een droom. Vertaal grote plannen naar concrete stappen die je vandaag kunt zetten.

U – Uitvoeren
Bescherm je werktijd, werk in focusblokken en besteed je energie bewust. Hier ontstaat resultaat.

S – Sturen
Leiderschap is nooit lineair. Reflecteer, stuur bij en houd koers zonder star te worden.

De FOCUS-formule is geen trucje. Het is een manier van kijken. Een houding die je dagelijks helpt om koersvast te blijven in de storm.

De kracht van besluitvaardigheid

Kiezen gaat niet alleen over prioriteiten, maar ook over beslissingen.

Een besluitvaardige leider durft knopen door te hakken, ook als niet alle informatie beschikbaar is. Hij of zij communiceert helder, creëert duidelijkheid en neemt verantwoordelijkheid.

Wat levert dat op?

• Teams voelen vertrouwen en stabiliteit

• Er ontstaat rust, omdat iedereen weet waar hij aan toe is

• Besluiten leiden tot actie – en actie maakt ontwikkeling mogelijk
  
  

Maar let op: besluitvaardigheid is niet hetzelfde als impulsiviteit. Het gaat om moedige keuzes, zorgvuldig genomen, met ruimte om bij te sturen als dat nodig is.

De balans: besluiteloosheid vs. besluitvaardigheid

Besluiteloosheid kost energie, tijd en vertrouwen. Besluitvaardigheid geeft richting en kracht.

Toch kan ook te veel besluitvaardigheid een schaduwzijde hebben. Te snel of te rigide beslissen zonder draagvlak leidt tot weerstand en verlies van vertrouwen.

De kunst zit in balans:

• Niet blijven hangen in analyse en twijfel

• Niet doorslaan in autoritaire besluiten

• Wel durven kiezen, communiceren en bijsturen waar nodig
  
  

Leiderschap vraagt niet om perfecte keuzes, maar om moedige keuzes.

Zelfreflectie – waar sta jij?

Een paar vragen om jezelf eerlijk te spiegelen:

• Stel jij belangrijke beslissingen vaak uit?

• Verzamel je eindeloos input, of betrek je juist te weinig mensen?

• Durf je fouten te zien als leerervaring, of vermijden ze je keuzes?

• Waar gaat jouw tijd naartoe – en draagt dat bij aan je leiderschapsopdracht?
  
  

Deze vragen zijn confronterend, maar ook bevrijdend. Want ze maken zichtbaar waar je koers kwijtraakt – en waar je kunt herpakken.

Slot – Leiderschap is kiezen

Het onderwijs is complex, dynamisch en vol verwachtingen. Maar juist daarom is kiezen geen luxe, maar noodzaak.

• Kiezen wat je wel en niet doet

• Kiezen wanneer je beslist en wanneer je bijstuurt

• Kiezen om de regie te nemen in plaats van geleefd te worden
  
  

De FOCUS-formule helpt je daarbij. Niet als trucje, maar als manier van leiden die je verbindt met jouw missie.

👉 Wil je verder bouwen aan een werkweek die klopt? Download mijn e-book “Wat altijd tijd tekort met je doet” en ontdek hoe jij als schoolleider binnen enkele weken meer rust, energie en impact creëert.

Download dit e-book hier: https://www.onderwijskapitein.nl/aanvragen-e-book

Jouw dag, jouw koers, jouw leiderschap.